300 harpen – Het hout staat in de lak, de assemblage kan beginnen

Het schiet op met het grote harpenproject van het Instrumentendepot. Een legertje vrijwilligers heeft de afgelopen maanden bijna 300 harpen in de lak gezet. Op het Instrumentendepot in Amsterdam-Oost staan ze klaar voor de volgende fase: het assembleren van de onderdelen tot volwaardige instrumenten voor de kinderen van het Leerorkest.

Het is een gezellige drukte in het Instrumentendepot. Overal liggen de houten frames hoog opgestapeld. In de verschillende ateliers klinkt klassieke muziek uit de luidsprekers. Twee dagen per week leggen vrijwilligers de laatste hand aan de vele houten onderdelen, ook hele kleine. Het is een precieze klus van lakken, uitsmeren en vervolgens inwrijven. In tijden van corona in ploegjes van maximaal drie per atelier. Uit de tientallen aanmeldingen is een kernploeg overgebleven van ongeveer twintig personen. Ook vaste medewerkers van het Leerorkest en zijn Instrumentendepot schieten te hulp. En er is een vrijwilliger die elke week een dag helemaal uit Friesland (of Groningen?) komt. Tussen de middag krijgen ze een gastvrij onthaal in het naastgelegen restaurant Thúskomme, dat trakteert op soep en een vertering en waar ze ook hun eigen lunchtrommeltje kunnen legen.

Betaalbaarheid

Een van de coördinatoren van het enorme harpenproject in het depot is Michael van Amstel. Hij beheerde al het strijkatelier en het slagwerk, en doet er nu de harpen met groot enthousiasme bij. Een pracht instrument, een betaalbaar instapmodel speciaal ontwikkeld voor de kinderen van het Leerorkest. „Uitvinder en harpist Joris Beets heeft samen met de TU Delft een basismodel ontworpen, dat wij hier hebben getest en aangepast. Het is een heel mooi instrument geworden, met een mooie klank en alles er op en eraan.” Hij toont een afgemonteerd exemplaar, compleet met 24 snaren en alle (dure) haakjes. Door de kleine klankkast is het natuurlijke volume niet groot, maar voldoende om te oefenen in een stille ruimte. Voor het grote werk is er een piepkleine versterker ingebouwd. Michael: „Zo is de harp ook in een orkest of alleen in een grote zaal duidelijk hoorbaar. En de kinderen kunnen als het thuis lawaaiig is oefenen met een koptelefoon op.”

Een belangrijke voorwaarde voor het ontwerp was de betaalbaarheid. Het is gelukt om de prijs beneden de vijfhonderd euro te houden. Waarbij het zelf lakken, assembleren en besnaren de kosten flink drukt. Dan nog loopt de factuur voor een bestelling van driehonderd instrumenten enorm op. Dankzij een succesvolle crowd funding-actie onder particulieren, fondsen en stichtingen was dit bedrag sneller dan verwacht bijeengebracht.

Met je handen werken

Een van de aanwezige vrijwilligers is Annebeth Schaepman. In het strijkersatelier werkt ze samen met twee vaste ploeggenoten aan de laatste blokjes hout. Ze komt uit de buurt en werkt al ruim twee jaar als vrijwilliger in het depot. Ze deed en doet veel aan muziek: viool, trombone, gitaar. „Ik wilde na mijn pensioen graag meer met mijn handen werken. Toen ik een buurmeisje naar de vioolles hier bracht, zag ik mijn kans. Dwarsfluiten schoonmaken, polstertjes vervangen en dat soort klussen.” Voor Annebeth was de komst van de harpen een welkome afwisseling. „Omgaan met hout was weer eens wat anders. Ik lak zo’n drie a vier harpen per dag. Vooral de kleine onderdelen kosten veel tijd. Ik moet eerlijk zeggen dat ik er nu wel een beetje op ben uitgekeken. Gelukkig zijn we vrijwel klaar met het hout en kunnen we binnenkort beginnen met het assembleren.”

Update harpbouw 12 april 2022:

De montage is gestart! Joris Beets, ontwerper van de Harp-e, kwam eind maart naar Amsterdam om de groep vrijwilligers te instrueren over het in elkaar zetten van de harpen. De eerste 15 harpen zijn inmiddels gemonteerd én besnaard. Nu volgt eerst nog een periode van stemmen en reguleren voordat de harpen speelklaar zijn voor de kinderen.

Lees de nieuwsberichten over de 300 harpen actie